Zmiany zostały ujęte w projekcie ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej autorstwa Ministerstwa Finansów.
Obecnie byt firmy prowadzonej przez osobę fizyczną kończy się wraz z jej odejściem. Powoduje to wiele problemów związanych z posługiwaniem się nazwą przedsiębiorstwa, umowami, zezwoleniami, koncesjami, zatrudnieniem pracowników, kontynuacją rozliczeń podatkowych, dostępem do firmowego rachunku bankowego itd.
Problem sukcesji jednoosobowych firm stał się w ostatnim czasie wyjątkowo palący, ponieważ grupa przedsiębiorców wpisanych do CEIDG, którzy zaczęli swoją aktywność gospodarczą na przełomie lat dziewięćdziesiątych XX w. osiąga teraz wiek, w którym znacząco wzrasta statystyczne ryzyko zgonu albo ciężkich chorób (w CEIDG jest wpisanych ponad 80 tys. osób, które ukończyły sześćdziesiąty piąty rok życia).
Projekt przewiduje następujące rozwiązania w zakresie dziedziczenia firm rodzinnych:
- Umożliwienie posługiwania się od dnia otwarcia spadku do działu spadku dotychczasową firmą spadkodawcy z dodatkiem „w spadku”;
- Wprowadzenie regulacji dotyczącej zarządcy sukcesyjnego (przez właściciela firmy – za życia oraz przez spadkobierców – do dwóch miesięcy od śmierci właściciela firmy);
- Wprowadzenie możliwości dokonywania działu spadku ograniczonego do części obejmującej przedsiębiorstwo;
- Wprowadzenie reguły, zgodnie z którą stosunki prawne, które nie są ściśle związane z osobą spadkodawcy, będą mogły pozostać w mocy;
- Wprowadzenie zasady wstąpienia następców prawnych przedsiębiorcy (osoby fizycznej) w prawa i obowiązki administracyjne związane z działalnością gospodarczą wynikające m.in. z koncesji, licencji i przyznanych ulg oraz ich tymczasowego przysługiwania zarządcy sukcesyjnemu;
- Umożliwienie następcom prawnym dalszego korzystania z przyznanej zmarłemu przedsiębiorcy pomocy publicznej oraz ubiegania się o inne ulgi związane ze zdarzeniami mającymi miejsce po śmierci przedsiębiorcy, w tym także w okresie działalności zarządcy sukcesyjnego;
- W przypadku, gdy zarządca sukcesyjny będzie ustanowiony w dniu otwarcia spadku – stosunki pracy zostaną zachowane, natomiast w przypadku, gdy zarządca sukcesyjny zostanie ustanowiony po pewnym czasie od otwarcia spadku – stosunki pracy z chwilą śmierci przedsiębiorcy, tak jak obecnie, wygasną, lecz pracownikom będzie przysługiwało prawo powrotu do pracy na zasadach analogicznych, jak przy przywróceniu do pracy;
- Zarządca sukcesyjny zostanie uznany za płatnika składek z tytułu ubezpieczenia społecznego osób zatrudnionych, będzie także osobą uprawioną do dokonywania wszelkich czynności związanych z zatrudnieniem;
- Wprowadzenie regulacji zapewniających ciągłość rozliczeń podatkowych w zakresie podatków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, tj. w szczególności podatku od towarów i usług, podatku dochodowego, podatku od nieruchomości, podatku od środków transportu;
- Uregulowanie odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe oraz zasad prowadzenia rachunkowości w związku z działalnością przedsiębiorstwa w okresie od otwarcia spadku do jego działu.
